سیاست به زبان خودمانی (فرایند تعمیم)
سه شنبه 4 مرداد 1401 - 17:12:38

در فرایند تعمیم، ذهن ما بر اساس دانسته‌ها و تجارب پیشین، ویژگی‌های مشترک پدیده‌ها را کشف و درک می‌کند و می‌تواند در شناخت و تفسیر و پیش‌بینی یک پدیده از دانسته‌ها و تحلیل خود از پدیده‌های مشابه بهره بگیرد. ذهن ما این کار را بر اساس تحلیل مشابهت‌های چندین پدیده مجزا، انجام می‌دهد. نوعی ساده‌سازی که امکان تفکر سطح بالا را به ما می‌دهد.

مفهوم تعمیم کاربرد گسترده‌ای در رشته‌های مختلف دارد، و هم‌زمان می‌تواند معنای خاصی در یک زمینه تخصصی، مثلاً در مفاهیم سیاسی داشته باشد. اما در دنیای ذهنی مخاطبان سیاسی ما شاهد فقدان یا صعف جدی در توان تعمیم یافته‌ها و دانسته‌ها هستیم.

همین ضعف نیز موجب می‌شود که ما بارها و بارها از پدیده‌های مشابهی آسیب ببینیم، فریب بخوریم، آزموده را آزمون کنیم، و از یک سوراخ بارها گزیده شویم. دقیقاً همین ضعف است که در سیاست موجب دشواری مبارزه با موانعی چون تعصب، تحجر و استبداد می‌شود.

چون شهروندان میدان سیاست، نمی‌توانند مؤلفه‌ها و شاخص‌ها و عناصر تحجر، تعصب، تفکر ضد علمی، ضد توسعه، استبدادی و غیرسازنده را بر اساس آموزه‌های مشابه کشف کنند و از آن پرهیز نمایند. چون از توان تعمیم و درک مشابهت پدیده‌های مشابه، عاجز هستند. در چنین وضعیتی مدعیان مفسد، فریبکار، متظاهر، غیرمتعهد و منفعت‌طلب می‌توانند به‌راحتی برای دفعات مکرر از غفلت مخاطبان بهره بگیرند و خود را از واکنش آنها مصون نگاه دارند.

برای رفع این معضل، توجه به مؤلفه‌های مرکزی و محوری هر پدیده، فارغ از جلوه‌های ظاهری‌اش می‌تواند ما را در قدرت تعمیم یاری برساند. هرچند همیشه باید مراقب تعمیم‌های بی‌جا و به‌دور از منطق نیز بود.


http://eradehmellat.ir/fa/News/1602/سیاست-به-زبان-خودمانی-فرایند-تعمیم
بستن   چاپ