تهیه: علیرضا مالمیر
شناسنامه:
معرفی کتاب اخلاق در سیاست
نویسنده: مایکل سندل
مترجم: افشین خاکباز
انتشارات: فرهنگ نشر نو
تعداد صفحات: 366
مایکل جی سندل فیلسوف سیاسی معاصر آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد است. او بیش از همه به خاطر درس «عدالت» هاروارد و نقادی‌اش بر نظریه عدالت جان راولز در لیبرالیسم و حدود عدالت (1982) مشهور است. او عضو پیوسته آکادمی هنرها و علوم آمریکا انتخاب‌شده است.
در کتاب اخلاق در سیاست، مایکل سندل برخی از مسائل اخلاقی و سیاسی مورد بحث زمان ما را مطرح می‌کند، ازجمله اقدام مثبت، کمک به خودکشی، سقط‌جنین، حقوق همجنس‌گرایان، تحقیقات سلول‌های بنیادی، معنای مدارا و متانت، شکاف بین ثروتمند و فقیر، نقش بازارها و جایگاه دین در زندگی عمومی. او استدلال می‌کند که برجسته‌ترین آرمان‌ها در زندگی سیاسی ما - حقوق فردی و آزادی انتخاب - به‌خودی‌خود اخلاق کافی برای یک جامعه‌ی دموکراتیک فراهم نمی‌کند. سندل خواستار سیاستی است که تأکید بیشتری بر شهروندی، اجتماع و فضیلت مدنی داشته باشد و مستقیم‌تر با مسائل مربوط به زندگی خوب دست‌وپنجه نرم کند. لیبرال‌ها اغلب نگران‌اند که دعوت از استدلال اخلاقی و مذهبی در حوزه‌ی عمومی خطر عدم تحمل و اجبار را به دنبال دارد. این مقالات با نشان دادن اینکه گفتمان اخلاقی اساساً در تضاد با اهداف عمومی مترقی نیست و اینکه یک جامعه کثرت‌گرا نیازی به درگیر کردن اعتقادات اخلاقی و مذهبی که شهروندانش به زندگی عمومی می‌آورند ندارد، به این نگرانی پاسخ می‌دهد.
رشته مشترکی که مقاله‌های مختلف این کتاب را با یکدیگر پیوند می‌دهد دیدگاه‌های مختلف درباره دخالت دولت در جنبه‌های اخلاقی بخش عمومی و میزان این دخالت است. آیا می‌توان بدون پرداخت به مسائل بحث‌برانگیز اخلاقی همچون سقط‌جنین، خودکشی با کمک دیگران و مسائلی ازاین‌دست و پاسخ دادن به این پرسش که زندگی خوب چیست به سیاست‌گذاری در حوزه عمومی پرداخت؟ آیا دولت باید برای دستیابی به آرامش اجتماعی از پرداختن به چنین مسائلی پرهیز کند، یا اینکه تربیت شهروندان اخلاق مدار بر اساس اصول اخلاقی غالب در جامعه را بر هر وظیفه دیگری مقدم بشمارد و لباس قانون بر تن اخلاق بپوشاند. آیا اقتصاد سیاسی باید به دنبال هموار ساختن راه رشد اقتصادی و توزیع ثمرات آن باشد یا اینکه به دنبال استقرار ترتیبات اقتصادی‌ای باشد که زمینه تربیت مردم و تبدیل آنان به شهروند را مهیا می‌کند؟
سندل برای پاسخ دادن به پرسش‌های فوق مثال‌های متنوعی را ارائه می‌دهد که بسیاری از آن‌ها، ازجمله رفتار با اقلیت‌ها قومی و دینی یا مسئله تبعیض مثبت از دل‌مشغولی‌های همیشگی جوامع متکثری هستند که از تنوع قومی و دینی چشمگیری برخوردارند، ولی برخی دیگر بیشتر در بافت و شرایط فرهنگی جوامع غربی معنا دارند و دغدغه‌ی جامعه ما نیستند. بااین‌وجود به نظر می‌رسد بسیاری از پرسش‌هایی که سندل مطرح کرده و نیز رویکرد و شیوه استدلالی او می‌تواند در جوامعی همچون جامعه کنونی ما آموزنده و راهگشا باشد.