شناسنامه:
کتاب: شبکه خشم و امید
نویسنده: مانوئل کاستلز
انتشارات: نشر مرکز
مترجم: مجتبی قلی‌پور
تعداد صفحه: 308
این کتاب مربوط به اعتراضات و جنبش‌هایی هست که از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی شروع‌شدن و گسترش پیدا کردند
جنبش‌های اجتماعی در تمام دنیا، بسترهای تغییر اجتماعی هستند. این جنبش‌ها از یک رویداد معنادار برانگیخته شده و به‌وسیله هیجانات هدایت می‌شوند. این کنش ارتباطی، کنش جمعی را برمی‌انگیزاند، بسیج اجتماعی شکل می‌گیرد و هدف (تغییر اجتماعی) محقق می‌شود. پس به طور خلاصه تغییر اجتماعی، متأثر از کنش ارتباطی ایجاد شده در بستر شبکه‌های ارتباطی و اجتماعی است.
کتاب شبکه‌های خشم و امید، کاوشی در اشکال جدید جنبش‌ها و اعتراضات اجتماعی است که امروزه در جهان در حال وقوع می‌باشند. از قیام‌های اعراب گرفته تا جنبش خشمگینان در اسپانیا، از جنبش اشغال وال استریت تا اعتراضات اجتماعی در ترکیه و برزیل و جا‌های دیگر. در حالی که این جنبش‌ها و جنبش‌های اجتماعی مشابه از بسیاری جهات مهم با هم تفاوت دارند، اما در یک چیز مشترک هستند: همه آن‌ها به طور جدایی ناپذیری با ایجاد شبکه‌های ارتباطی خودمختار که توسط اینترنت و ارتباطات بی‌سیم پشتیبانی می‌شوند، درهم‌تنیده شده‌اند
مانوئل کاستلز در این کتاب، ریشه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی این جنبش‌های اجتماعی جدید را بررسی می‌کند، اشکال نوآورانه خود سازماندهی آن‌ها را مطالعه می‌کند و همچنین نقش دقیق فناوری را در پویایی جنبش‌ها ارزیابی می‌کند. دلایل حمایتی که آن‌ها در بخش‌های بزرگی از جامعه پیدا کرده‌اند، و ظرفیت آن‌ها را برای ایجاد تغییرات سیاسی از طریق تأثیرگذاری بر ذهن مردم بررسی می‌کند. دو فصل جدید تحلیل را به روز می‌کند و پیامد‌های این جنبش‌ها و اعتراضات اجتماعی را برای درک اشکال جدید تغییر اجتماعی و دموکراسی سیاسی در جامعه شبکه جهانی ترسیم می‌نماید.
در توضیحات پشت جلد کتاب آمده است: «در حاشیه جهانی که به آستانه ظرفیت خود برای زندگی انسان‌ها در کنار هم و سهیم‌شدن زندگی با طبیعت نزدیک می‌شد، افرادی دوباره گرد هم آمدند تا اشکال نوینی از ما بودن، مردم بودن، را تجربه کنند. در آغاز تعدادی اندک بودند، صدها تن به آن‌ها پیوستند، سپس شبکه‌ای از هزاران تن ایجاد شد و آنگاه میلیون‌ها تن با صداها و تمنای درونی‌شان برای امید از آن‌ها حمایت کردند.» در قسمتی می‌خوانیم: «ترس، اضطراب را بر می‌انگیزد که باعث دورشدن یا اجتناب از خطر می‌شود. ترس از طریق به اشتراک‌گذاری و همدلی با دیگران در یک فرایند کنش ارتباطی، مغلوب می‌شود. آنگاه عصبانیت غلبه می‌کند که به رفتار خطرپذیر منجر می‌شود. هنگامی که فرایند کنش ارتباطی، کنش جمعی را بر می‌انگیزد و تغییر عملی می‌شود، نیرومندترین هیجان مثبت حاکم می‌شود: بنابراین تغییر اجتماعی از کنش ارتباطی منتهج می‌شود که شامل اتصال بین شبکه‌های عصبی مغز انسان‌هاست که بر اثر سیگنال‌های صادر شده از محیط ارتباطی از طریق شبکه‌های ارتباطی برانگیخته شده‌اند.»
علیرضا مالمیر