جوزف شومپیتر و تخریب خلاق
چهارشنبه 5 بهمن 1401 - 10:12:44

جوزف شومپیتر اقتصاددان آلمانی- اتریشی در هشتم فوریه سال 1883میلادی (19 بهمن 1261خورشیدی) زاده شد و در هشتم ژانویه 1950 میلادی (18 دی 1328خورشیدی) درگذشت. او در سال 1919 برای مدتی وزیر اقتصاد آلمان منصوب شد. در سال 1932 به امریکا مهاجرت کرد و استاد دانشگاه هاروارد شد. 
مفهوم تخریب خلاق (Creative Destruction) را شومپیتر در سال‌های دهه 1950 با الهام از تئوری‌های کارل مارکس طرح کرد و با آن کوشید تا نوآوری اقتصادی و چرخه کسب‌وکار را حلاجی کند. او معتقد بود که این سازوکار ساختار اقتصادی را از درون متحول می‌کند. یک شرایط قدیمی را به‌طور مدام قدیمی نابود می‌کند و یک ساختار نو می‌سازد. مارکس چنین مفهومی را درباره فرایندهای مرتبط با انباشت و نابودی ثروت در سیستم سرمایه‌داری به کار برده بود. تخریب خلاق به‌سادگی می‌تواند پیشرفت به روش بازار آزاد را توصیف کند. این مفهوم بیان می‌کند که از طریق ایجاد مداوم تغییر در وضع موجود، می‌توان باعث ثروتمندتر کردن جوامع شد. کارفرمایان مسئول ازدیاد ظرفیت تولید و سرمایه هستند و به دلیل خطرپذیری‌شان در بازار رقابتی، باعث توسعه کالاهای جدید می‌شوند. مشابه این مفهوم را در دیگر علوم نیز می‌توان پی گرفت. برای مثال داروین در سال 1859 در کتاب منشأ انواع خود نوشت: «انقراض اشکال قدیمی، تقریباً نتیجه اجتناب‌ناپذیر تولید اشکال جدید است». 

جوزف شومپیتر از مهم‌ترین اقتصاددانان قرن بیستم به شمار می‌رود؛ و دست‌کم 36 کتاب و همچنین ده‌ها مقاله منتشر کرده است؛ اما تنها چند کتاب معدود در زبان فارسی از وی ترجمه و منتشرشده است:
کاپیتالیسم، سوسیالیسم و دموکراسی، حسن منصور، نشر مرکز، تهران، 1375
تاریخ تحلیل اقتصادی، دوره سه‌جلدی، نشر مرکز، تهران 1375،1377،1380
اندیشه‌های اقتصادی والراس، منگر و مارشال، نشر آماره، تهران، 1395
ده اقتصاددان بزرگ، نشر آماره، تهران، 1395
مارکس، نشر آماره، تهران، 1395
کینز، نشر آماره، تهران، 1395



http://eradehmellat.ir/fa/News/1956/جوزف-شومپیتر-و-تخریب-خلاق
بستن   چاپ