نفت ملی شد
چهارشنبه 24 اسفند 1401 - 07:46:22

29 اسفند ماه به احتمال قوی، ملی شدن صنعت نفت را در ذهن شما تداعی می کند. این رویداد بی شک از مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر کشورمان است. بحران مالی و معیشتی مردم در سال های ابتدایی تصویب این قانون و کودتای 28 مرداد را می توان به عنوان نتایج اولیه و درآمد های نفتی سال های بعد تا به امروز را نتایج ثانویه آن قلمداد کرد. 
ملی شدن نفت همانند هر رویداد دیگری تحت تاثیر عوامل، عناصر و جریان های مختلف شکل گرفت. از جمله؛ 
جبهه ملی که گروهی متشکل از طبقه متوسط سنتی و طبقه متوسط جدید بود که برای دکتر مصدق احترام خاصی قائل بودند. این گروه در جهت ملی شدن صنعت نفت و حمایت از دکتر مصدق تلاش فراوانی کردند. 
حزب توده که در آن زمان در بین کارگران طرفداران زیادی داشت. این گروه سود خود را در کوتاه شدن دست انگلیس از نفت ایران می دید، پس در جهت حمایت از مصدق برای ملی شدن نفت تلاش هایی کرد. 
فدائیان اسلام و نیروهای مذهبی، این گروه با ترور سپهبد رزم آرا که نخست وزیر وقت ایران بود، زمینه ی ملی شدن نفت را فراهم آوردند و از دیگر نتایج اقدام آن ها، انتخاب حسین علاء به عنوان نخست وزیر بود که او اجازه بازگشت آیت الله کاشانی از تبعید را صادر کرد. 
البته نباید از اوضاع اجتماعی مردم ایران در آن زمان چشم پوشی کرد، چرا که مردم تحت تاثیر وقایع جنگ جهانی دوم و جنایات انگلیس در ایران، نسبت به آن ها بدبین بودند و از این رو تمایل به همکاری با این کشور را نداشتند و حتی به افرادی که با آن ها سازش می کردند روی خوش نشان نمی دادند. شاید بتوان گفت که مصدق بر همین موج سوار شد و توانست با تکیه بر همین نگاه، حمایت بخش زیادی از مردم را به خود جلب کند و در نتیجه توانست اختیارات زیادی را کسب کند و به عنوان نخست وزیر ایران در مقابل دولت انگلیس بیاستد و به چیزی کمتر از ملی شدن صنعت نفت رضایت ندهد. اما دولت انگلیس نمی خواست به درآمد فراوانی که از نفت ایران کسب می کرد چشم پوشی کند. از طرف دیگر آمریکا که در ایران نفوذ کسب کرده بود به هیچ عنوان نمی خواست دولت ایران به سمت شوروی تمایل پیدا کند و یا انقلابی کمونیستی در ایران رخ بدهد. پس واسطه بین مصدق و دولت انگلیس شد و تلاش کرد اختلاف را به شکل متعادل حل کند، اما از آن جا که مصدق به پیشنهادات انگلیس تن نمی داد و انگلیس از خواسته خود کوتاه نمی آمد، این میانجی گری به نتیجه نرسید. مصدق امیدوار بود بتواند حمایت امریکا را از طریق تهدید به سقوط دولت و انقلاب کمونیستی در ایران جلب کند، اما سرانجام امریکا منافع خود را درحمایت از انگلیس بیشتر دید و به مشارکت درکودتا منجر شد. 
مصدق انتخاب کرد که مطابق با نظر مردم ایران که ملی شدن نفت بود حرکت کند، شاید اگر به ادامه حمایت مردم و آمریکا امیدوار نبود به پیشنهادات انگلیس پاسخ مثبت می داد.



http://eradehmellat.ir/fa/News/2048/نفت-ملی-شد
بستن   چاپ