چاپ

امروز فقط نامی از بیمۀ توسعه باقی مانده است. نه مکانی برای مراجعه و نه وب سایتی برای بازید وجود دارد. بیمۀ توسعه نخست مشکل کوچکی بود و بعد تبدیل به بزرگترین چالش صنعت بیمه تبدیل شد. چالش بیمۀ توسعه قابل پیشگیری بود و هشدارهائی نیز داده شده بود. صنعت بیمه برای چالش بیمۀ توسعه هزینۀ زیادی تحمل کرد. آنچه که امروز به سندرم بیمۀ توسعه شهرت پیدا کرده است در واقع ضعف عملکرد شرکت سهامی بیمۀ توسعه و به طور همزمان ضعف نظارت بر عملکرد بیمۀ توسعه بود. امکان پیشگیری از سندرم بیمۀ توسعه وجود داشت و حتی در زمان آغاز چالش نیز امکان مدیریت چالش وجود داشت.
بیمۀ مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نهاد ناظر صنعت بیمه در فرآیند رسیدگی متوجه شد که در برآورد اولیۀ میزان خسارت و زیان اشتباه کرده است و میزان خسارت بیشتر از برآورد اولیه بوده است. سندرم بیمۀ توسعه هزینه های اجتماعی نیز در بر داشت. از دست رفتن موقعیت شغلی متخصصین صنعت که در بیمۀ توسعه شاغل بودند و فرآیند طولانی قضائی احقاق حقوق حقۀ بیمه گذاران از جمله هزینه های اجتماعی بود که سندرم بیمۀ توسعه بر جامعه و صنعت بیمه تحمیل کرد. نمی توان از دست رفتن موقعیت شغلی نمایندگان بیمۀ توسعه را ندیده گرفت. از همه مهمتر اعتماد جامعه به صنعت بیمه بود که به شدت آسیب دید و پس لرزه های آن هنوز باقی است. بیمۀ توسعه به ضرب المثلی بین مردم تبدیل شد. از روزهای آغازین چالش کادر فروش صنعت بیمه با پرسشی اساسی از طرف مشتریان روبرو می شدند که اگر شرکت موصوف به سرنوشت بیمۀ توسعه دچار شد تکلیف مشتریان یا همان بیمه گذاران چه می شود و این پرسشی بود که صنعت بیمه هنوز پاسخ مناسبی به آن نداده است.
اما مهمترین موضوعی که وجود دارد پیشگیری از بیمۀ توسعه ای دیگر است. پیش از بروز طوفان بیمۀ توسعه عده ای از کارشناسان باور نمی کردند که چالش بیمۀ توسعه اتفاق بیفتد. اما چالش بیمۀ توسعه نشان داد نه تنها چالش اتفاق می افتد بلکه این احتمال هم وجود دارد میزان خسارت و زیان وارده نیز ممکن است از برآوردهای اولیه بیشتر باشد.
عملکرد بیمۀ مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نهاد ناظر صنعت بیمه بسیار مهم است تا از شیوع سندرم بیمۀ توسعه بین شرکت های بیمه جلوگیری شود. اما این چالش نشان داد به سادگی می توان شاهد بیمۀ توسعه ای دیگر بود. نخست آن که صنعت بیمه برای پیشگیری از تولد دوبارۀ بیمۀ توسعه ای دیگر باید برنامه ای مدون داشته باشد و دوم در صورتی که پیشگیری میسر نشد برای مدیریت بحران و اقدام عاجل صنعت بیمه باید برنامه ای مدون داشته باشد. از این گذشته صنعت بیمه باید برنامه ای مدون برای بازگرداندن اعتماد مردم به صنعت بیمه داشته باشد. آنچه که زلزلۀ کرمانشاه به ما نشان داد مشخص کرد در کسری از ثانیه ممکن است صنعت بیمه بایک بلای فاجعه بار روبرو شود. پی آیند زلزلۀ کرمانشاه زلزلۀ تهران اتفاق افتاد که هر چند خسارتی در پی نداشت ولی باعث رعب و وحشت زیادی شد. این واقعیت به سادگی نشان می دهد که یک اتفاق فاجعه بار در یک شهر بزرگ می تواند شرایطی را ایجاد کند که سندرم بیمۀ توسعه تبدیل به اپیدمی بیمۀ توسعه شود و تمام صنعت بیمه را در نوردد. اگر در یک شهر بزرگ مانند تهران با یک بلای بزرگ مواجه شویم صنعت بیمه ممکن است به سختی توان مقابله با این بلای طبیعی را داشته باشد.
سهم بیمۀ مرکزی جمهوری اسلامی ایران از چالش بیمۀ توسعه بازنگری فرآیند اعطای مجوز به شرکت های بیمه و بازنگری شرایط ارزیابی فرآیند نظارت بر شرکت های بیمه در زمان فعالیت است. نظارت بر فرآیند تأسیس و فعالیت شرکت های بیمه میتواند از بروز سندرم بیمۀ توسعه در سرکتهای بیمه و از آن مهمتر در بروز ایپدمی بیمۀ توسعه جلوگیری کند.