بزرگنمایی:

بهزاد میقانی 

والری جین موریس-گودال (Valerie Jane Morris-Goodall) در 3 آوریل 1934 در لندن انگلستان به دنیا آمد.
پدرش مورتیمر هربرت موریس-گودال (Mortimer Herbert Morris-Goodall) و مادرش مارگارت مای‌فانوی جوزف که با نام نویسندگی( Vanne Morris-Goodall )شناخته می‌شد بودند. 
خانواده بعدها به بورنموث (Bournemouth) منتقل شدند و جین در آنجا بزرگ شد.
از کودکی، علاقه شدیدی به جانوران داشت. گفته شده یکی از خاطره‌هایش این است که پدرش به او عروسکی از شامپانزه با نام (Jubilee) داده بود، و این عروسک نقش مهمی در شکل‌گیری علاقه او به دنیای حیوانات داشت.
در دوران مدرسه، او پرنده‌ها، حیوانات کوچک، خزندگان و دیگر گونه‌ها را مطالعه می‌کرد و علاقه‌اش به طبیعت وصال شد.
ورود به آفریقا و آغاز پژوهش شامپانزه‌ها 
جین در سال 1957 به شرق آفریقا رفت، ابتدا به کنیا، و در آنجا با لوئیس لیکی (Louis Leakey)، دیرینه‌شناس تأثیرگذار، آشنا شد.
لیکـی معتقد بود که برای درک تکامل انسان و خویشاوندان نزدیک ما (مانند شامپانزه‌ها)، می‌بایستی رفتار آن‌ها در محیط طبیعی مطالعه شود. او تصمیم گرفت جین را برای این کار تشویق کند.
در ژوئیه 1960، وقتی 26 ساله بود، او وارد منطقه حفاظت‌شده Gombe Stream در تانزانیا شد تا زندگی شامپانزه‌های وحشی را مطالعه کند.
روشش برخلاف سنت‌های علمی آن زمان بود: بجای دوری‌کردن و تلاش برای مشاهده از دور، او با صبر و آرامش، حضورش را کم‌کم به شامپانزه‌ها معرفی کرد تا آن‌ها به او عادت کنند.
یکی از کشفیات برجسته‌اش این بود که شامپانزه‌ها ابزار می‌سازند یا از اشیاء ساده برای دسترسی به غذا استفاده می‌کنند _ امری که پیش از آن فرض می‌شد مختص انسان‌هاست.
او همچنین مشاهده کرد که شامپانزه‌ها در شکار گروهی شرکت می‌کنند، رفتارهای اجتماعی پیچیده دارند، روابط عاطفی برقرار می‌کنند، و احساساتی چون همدلی یا غم را نشان می‌دهند. این کشفیات باعث شد دیدگاه رایج در زیست‌شناسی و انسان‌شناسی درباره تفاوت انسان و دیگر حیوانات به چالش کشیده شود.
در سال 1966 تز دکترای خود را با موضوع «رفتار شامپانزه‌های آزاد در طبیعت»  (Behaviour of Free-  Living Chimpanzees)  ارائه داد.
*زندگی شخصی و فعالیت‌ها فراتر از پژوهش 
در سال 1962، فیلمبرداری از جین در عرصه کار می‌کرد. تهیه‌کننده‌ای به‌نام هوگو وان لاویک (Hugo van Lawick)، هلندی، برای مستندسازی زندگی او در جنگل فرستاده شد.
آنان رابطه‌ای عاطفی برقرار کردند و ازدواج کردند؛ مراسم عروسی‌شان در 28 مارس 1964 برگزار شد.
جین و هوگو صاحب پسری بنام هوگو اریک لوئیس (Hugo Eric Louis)، که به اختصار «گراب» (Grub) نامیده می‌شد، شدند.
با اینکه او بعدها ارتباط نزدیکی با زندگی پژوهشی داشت، اما همیشه علاقه داشت که خانواده‌اش نیز اهمّیت داشته باشد.
در دهه‌های بعدی، جین گودال وارد عرصه فعالیت‌های محیط‌زیستی و محافظت از جانوران شد. او مؤسسه Jane Goodall Institute را در سال 1977 تأسیس کرد تا پژوهش، آموزش و حفاظت از شامپانزه‌ها و زیستگاه‌هایشان را تسهیل کند. 
در سال 1991 نیز جنبش Roots & Shoots را راه‌اندازی کرد؛ طرحی جوان‌محور برای تلفیق محیط‌زیست، حقوق حیوانات و عدالت اجتماعی، که اکنون در بسیاری از کشورها فعال است.
گودال به‌عنوان سخنران، نویسنده، مشاور محیط‌زیست و مدافع حقوق حیوانات شناخته شد. او در سراسر جهان سفر می‌کرد تا پیام‌های امیدبخش در مورد رابطه انسان با طبیعت را منتشر کند.
او همچنین تلاش می‌کرد تا نگاه اخلاقی‌تری به حیوانات در تحقیقات علمی، کشاورزی و صنعت ارائه دهد و مردم را به داشتن همدلی و مسؤولیت در برابر محیط‌زیست تشویق کند.

در عرصه افتخارات، گودال جوایز متعددی کسب کرد:
(Kyoto Prize 1990)
(Hubbard Medal 1995)
(Tyler Prize for Environmental Achievement 1997)
(Dame Commander of the Order of the British Empire  عنوان «دیم» از پادشاهی بریتانیا در سال 2004 
(Templeton Prize 2021)
و در سال 2025، جایزه‌ی Presidential Medal of Freedom از سوی رئیس‌جمهور ایالات متحده اعطا شد.
جالب است بدانید که جین گودال بدون دارا بودن مدرک کارشناسی وارد دنیای علمی شد و پس از سال‌ها پژوهش و دستاوردها، توانست دکترای خود را کسب کند.

*درگذشت و میراث 
جین گودال در روز 1 اکتبر 2025 در سن 91 سالگی در لس‌آنجلس آمریکا دار فانی را وداع گفت.
بیانیه‌ها می‌گویند که او بر اثر علل طبیعی درحال برگزاری یک تور سخنرانی در ایالات متحده بود.
پس از خبر درگذشتش، پیام‌های تسلیت و ادای احترام از سرتاسر دنیا منتشر شد، از سوی علم‌مداران، رهبران سیاسی و فعالان محیط زیست.

میراث جین گودال بسیار بزرگ است:
سبک روش تحقیق او - زندگی مشترک با حیوانات، مشاهده دقیق و با احترام - تأثیری عمیق بر علم رفتار حیوانات گذاشت.