روز مبارزه با تروریسم فراتر از مبارزه نظامی، به‌سوی امنیت پایدار با رویکردی جامع و ملی
اندیشه
بزرگنمایی:
هشتم شهریورماه هر سال، یادآور رخدادی تلخ و جانکاه در تاریخ این سرزمین است؛ رخدادی که گواه جنایات بی‌رحمانه تروریسم و یادآور جانفشانی‌های مردان بزرگ این مرز و بوم است.
فاطمه قدم
هشتم شهریورماه هر سال، یادآور رخدادی تلخ و جانکاه در تاریخ این سرزمین است؛ رخدادی که گواه جنایات بی‌رحمانه تروریسم و یادآور جانفشانی‌های مردان بزرگ این مرز و بوم است. این روز، به درستی «روز مبارزه با تروریسم» نام گرفته تا همواره عمق فاجعه‌بار این پدیده شوم را به ما گوشزد کند و همگان را به تأمل در ابعاد گوناگون آن فراخواند. تروریسم، امروزه نه تنها تهدیدی برای امنیت ملی کشورها، بلکه معضلی فراگیر و فرامرزی است که صلح و ثبات جهانی را به چالش می‌کشد. برای مقابله‌ای ریشه‌ای و اثربخش با این پدیده، نباید تنها به ابزارها و رویکردهای نظامی بسنده کرد. ضرورتی حیاتی وجود دارد که مبارزه با تروریسم، با یک نگاه کلان و همه‌جانبه، تمامی ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و دیپلماتیک را دربرگیرد. تنها در سایه چنین رویکردی است که می‌توان به امنیت پایدار و مصونیت بلندمدت در برابر این بلای خانمان‌سوز امید بست.
ریشه‌یابی تروریسم؛ از بسترهای داخلی تا مداخلات خارجی
تروریسم، پدیده‌ای تک‌بعدی نیست که صرفاً با رویکردهای واکنشی و نظامی قابل حل باشد. بلکه محصول بستری از عوامل پیچیده و در هم تنیده است که شناسایی و خشکاندن ریشه‌های آن، از هر اقدام دیگری ضروری‌تر می‌نماید. فقر و محرومیت، نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی، و نیز عدم دسترسی عادلانه به فرصت‌ها، می‌تواند در برخی جوامع، زمینه را برای رشد افکار یأس‌آور و گرایش به گروه‌های افراطی فراهم آورد. تاریخ معاصر گواه آن است که هرگاه جامعه‌ای با کاستی‌هایی در حوزه عدالت اجتماعی یا مشارکت عمومی مواجه شده، بستر برای نفوذ تفکرات انحرافی و اقدامات رادیکال مهیاتر گشته است.
در کنار این عوامل داخلی، نباید از تأثیرات مخرب مداخلات خارجی و نقش برخی قدرت‌های فرامنطقه‌ای و جریان‌های صهیونیستی در حمایت از گروه‌های تروریستی و دامن زدن به بحران‌های منطقه‌ای غافل شد. بی‌ثباتی‌های منطقه‌ای و ترویج افکار تکفیری و تفرقه‌افکن، به نوبه خود، زمینه را برای فعالیت‌های تروریستی و ناامنی فراهم می‌سازد. از همین رو، مبارزه با تروریسم نیازمند رویکردی جامع و متوازن است که علاوه بر پاسخ‌های مقتدرانه نظامی و امنیتی، به ابعاد فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی نیز توجه ویژه‌ای داشته باشد. رسیدن به امنیت حقیقی، نه با قدرت صرف سلاح، که با رضایت عمومی، عدالت همه‌جانبه و مشارکت آگاهانه تمامی اقشار جامعه محقق خواهد شد.
دیپلماسی فعال و همکاری‌های بین‌المللی؛ سنگ‌بنای صلح پایدار
ماهیت فرامرزی و جهانی تروریسم ایجاب می‌کند که مقابله با آن نیز در بستر همکاری‌های گسترده منطقه‌ای و بین‌المللی صورت پذیرد. هیچ کشوری، هرچند توانمند، نمی‌تواند به تنهایی از عهده این تهدید برآید. دیپلماسی فعال و هوشمندانه، در کنار اقدامات امنیتی، نقش محوری در پیشگیری و مبارزه با تروریسم ایفا می‌کند. تلاش برای حل مسالمت‌آمیز منازعات و بحران‌های منطقه‌ای، از مهمترین گام‌ها در مسیر صلح پایدار است. بسیاری از گروه‌های تروریستی، در بستر بحران‌ها و ناآرامی‌ها فرصت رشد و جذب نیرو پیدا می‌کنند. لذا، هرگونه گامی در جهت کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه، به معنای تنگ‌تر کردن عرصه بر فعالیت‌های تروریستی است.
علاوه بر این، تروریست‌ها اغلب با تحریف مفاهیم متعالی و الهی، به اقدامات خود وجهه می‌بخشند. در این شرایط، دیپلماسی فرهنگی و گفتگوی بین‌الادیانی، می‌تواند به افشای چهره واقعی تروریسم و خنثی‌سازی تبلیغات سوء آن‌ها کمک کند. ترویج فرهنگ گفت‌وگو و مدارا در سطح بین‌الملل، نه تنها به رفع سوءتفاهم‌ها کمک می‌کند، بلکه زمینه را برای همگرایی کشورها در نبرد با دشمن مشترکی چون تروریسم فراهم می‌آورد. ما معتقدیم که دیپلماسی، نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر در این مبارزه حساس و سرنوشت‌ساز است.
تحکیم بنیان‌های اجتماعی و مشارکت ملی؛ راهکاری برای مصونیت‌سازی جامعه
یکی از مؤثرترین راهکارها برای مصونیت‌سازی جامعه در برابر تفکرات افراطی و جذب شدن به گروه‌های تروریستی، تکیه بر ظرفیت‌های درونی ملت و تقویت بنیان‌های اجتماعی است. این امر با ارتقای آگاهی عمومی، فرهنگ‌سازی صحیح و تقویت ارزش‌های ملی و اسلامی محقق می‌شود. مشارکت آگاهانه آحاد مردم در صحنه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، عاملی مهم در افزایش همبستگی ملی و ایجاد سدی محکم در برابر نفوذ افکار انحرافی است.
رسانه‌ها و نظام آموزشی کشور، در این میان، وظیفه خطیری در ترویج فرهنگ مدارا، تساهل، احترام متقابل و تفکر نقادانه بر عهده دارند. پرورش نسلی آگاه، می‌تواند جامعه را در برابر هرگونه سوءاستفاده از احساسات یا باورها، مقاوم سازد. ارتقای شفافیت و پاسخگویی در سطوح مختلف، به افزایش اعتماد عمومی و تقویت سرمایه اجتماعی منجر می‌شود که خود یکی از مؤلفه‌های مهم امنیت ملّی در برابر تهدیدات داخلی و خارجی است. جامعه‌ای که بر اصول وحدت ملی، همبستگی و مسؤولیت‌پذیری همگانی استوار است، کمتر در معرض تهدیدات ناشی از افراط‌گرایی و تروریسم قرار می‌گیرد.
سخن پایانی
مبارزه با تروریسم، نبردی صرفاً امنیتی یا نظامی نیست؛ بلکه نبردی همه جانبه و مستمر است که نیازمند عزم ملی، تدبیر همه‌جانبه و همکاری‌های بین‌المللی است. امنیت پایدار و حقیقی، نه با توسل صرف به زور، که با درک عمیق و ریشه‌ای از پدیده تروریسم، تقویت دیپلماسی فعال، تحکیم بنیان‌های اجتماعی، ارتقای مشارکت عمومی و حرکت به سوی جامعه‌ای عادلانه و فراگیر حاصل می‌شود. در این روز مبارک، با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای گرانقدر مبارزه با تروریسم، بار دیگر بر عزم راسخ ملت ایران در ریشه‌کن کردن این پدیده شوم تأکید می‌کنیم و امیدواریم با همت جمعی و رویکردی جامع، آینده‌ای سرشار از صلح، امنیت و آرامش برای نسل‌های آینده رقم زنیم.
حزب اراده ملت ایران , حاما , افشین فرهانچی , احمد حکیمی پور , سوسیال دموکراسی , اصلاحات , اصلاح طلب , حسین اکبری بیرق , رحیم حمزه , پیام فیض , مسعود خادمی , زهره رحیمی