بزرگنمایی:

در سال‌های گذشته گرچه آمار اشتغال زنان رو به فزونی بوده است اما همچنان وجود برخی ویژگی‌های ساختاری و شخصیتی، زنان را از نظر اقتصادی آسیب‌پذیر می‌نماید و حضور آنان را در عرصه‌های شغلی و تأمین معاش، دشوار یا غیرممکن می‌سازد. به‌طورکلی می‌توان عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری اقتصادی زنان را در سه دسته جای داد: عوامل فردی و شخصیتی، عوامل خانوادگی و عوامل محیطی و اجتماعی.  عوامل فردی همچون فیزیولوژی زنانه؛ نوسانات خلقی و حساسیت‌های عاطفی-هیجانی زنانه؛ معلولیت‌ها؛ بیماری‌ها؛ اختلالات روانی-رفتاری؛ سستی و تنبلی فرد؛ سبک و عادات رفتاری ناپسند؛ عادات و رفتارهای محدودکننده؛ آزادی‌پذیری اندک؛ قربانی‌کردن موقعیت شخصی در قبال نقش مراقبتی در خانواده؛ عدم استقلال فردی؛ ضعف در تصمیم‌گیری؛ خودباوری اندک؛ باورهای مخدوش از نقش زنانه؛ کم‌توانی در مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی؛ هوش و استعداد اندک؛ کمیت و کیفیت پایین تحصیلات و مهارت‌های تخصصی از جمله مواردی است که متأثر از ویژگی‌های شخصیتی و سبک و سیاق زندگی فرد، قابلیت زنان برای ورود به عرصه‌های اقتصادی را تحدید می‌نماید.
عوامل خانوادگی نیز به شکل ویژه با ایجاد حاشیه ناامن و ناسالم اخلاقی، مالی و فرهنگی شرایط زنان برای اشتغال را آسیب‌پذیر می‌کند. جمعیت بالای خانواده؛ بیماری محدودکننده و اعتیاد و بزهکاری در هر یک از اعضای خانواده؛ برهم خوردن ساختار خانواده با مرگ و جدایی و فراق؛ محرومیت یا نابرابری در استفاده از سرمایه‌های خانوادگی (دارایی، منابع درآمدی و ارث)؛ فقدان امکانات رفاهی اولیه (مسکن، وسیله نقلیه و ...)؛ فقدان هویت و میراث‌های فرهنگی اجتماعی خانواده (همچون تبار، شهرت و مقبولیت)؛ فقدان افراد پشتیبان در خانواده؛ کمیت و کیفیت پایین تحصیلی، شغلی، فکری، رفتاری و مهارتی اعضای خانواده؛ ارتباطات اجتماعی ضعیف اعضای خانواده؛ فقر فرهنگی و اخلاقی؛ رویکرد ناسالم تربیتی و مدیریتی در خانواده؛ نابرابری در فرصت آموزش و اشتغال؛ درجه نازل آزادی و پایمال کردن حقوق فردی زنان در خانواده؛ محدودیت زنان در تصمیمات مالی و دسترسی به اطلاعات مالی و حساب‌های بانکی؛ تحمیل زندگی عاری از رفاه به زنان خانواده؛ محدودیت در مشارکت اجتماعی و اقتصادی؛ مانع‌تراشی در اشتغال و انکار خودمختاری مالی زنان از جمله مواردی است که از سوی خانواده زندگی شغلی زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
در کنار عوامل فردی و خانوادگی باید تأکید جدی داشت که تهدیدات و محدودیت‌های برآمده از برخی شرایط اجتماعی و محیطی نیز اشتغال و استقلال اقتصادی زنان آسیب‌پذیر را دشوار می‌نماید، از جمله این موارد می‌توان به ترکیب ناسالم و پرخطر افراد محله و شهر؛ تعداد اندک زنان مستقل و شاغل موفق در اطرافیان فرد؛ جغرافیای فقیر منطقه؛ زیرساخت‌ها و امکانات رفاهی و امنیتی و ارتباطیِ نازل در شهر و محلّه؛ ساختارهای ناسالم اجتماعی؛ فقدان ضمانت اجرایی قوانین حمایت کننده؛ آداب و عرف آسیب‌زا؛ فقدان فرصت‌های اقتصادی؛ فرصت‌های نابرابر شغلی؛ کم‌شماری آماری؛ ترویج رویکرد تکدی‌گری؛ پارادایم مردانه حاکم؛ عدم توجه به مناسبات و ذهنیتِ زنانه در سیاست‌ها و فرایندها و اجرا؛ رویکرد ناسالم مدیران و صاحبان قدرت و سرمایه به توانایی زن و جنسیت زن؛ اعتماد ناکافی به زنان و نقش زنان؛ درجه نازل آزادی و آزادی‌پذیری جامعه زنان؛ هنجارهای فرهنگی ناکارآمد؛ فقدان قوانین حمایتی و قوانین محدودکننده؛ سهم ناچیز زنان در تسهیلات سلیقه‌ای یا غیرکنترل‌شده؛ مشکل تأمین وثیقه و ضامن؛ محیط ناامن اشتغال و بروز آزارها و تعرض‌های جنسی در محیط کار و ... اشاره نمود.
امیدواریم که ذکر بیش از 50 عامل فردی و خانوادگی و اجتماعی، موجب کم‌توجهی خوانندگان گرامی به تک‌تک این عوامل نگردد؛ و این تعدد و تکثر تأییدی بر هرچه پیچیده‌تربودن مسیر مواجهه با آسیب‌پذیری اقتصادی زنان دارد و آن را نیازمند اراده‌ای فراگیر و برنامه‌ریزی‌شده می‌نماید.