بزرگنمایی:
زهرا کرد
به گفته علی دهباشی، هر رشته‌ای ادبیات خودش را دارد و ادبیات محیط‌زیست مرهون نام هنریک مجنونیان است. کافی است جستجوی کوتاهی راجع به مجنونیان داشته باشیم تا درستی این گفته را دریابیم. بیش از 50 اثر پیرامون محیط‌زیست ایران. از دریا و ساحلش در جنوب تا رشته کوه‌های البرز و زاگرس. این تکثر اثر در عین وحدت رویه صرفاً از یک متخصص بر نمی‌آید. بلکه این عشق و تخصص است که سبب شده تا هنریک مجنونیان را ادیب محیط‌زیست ایران بدانند. در ششصد و نود و پنجمین شب از شب‌های بخارا که به همت مجله بخارا، مجله صنوبر و انجمن کوهنوردان ایران در خانه هنرمندان تهران برگزار شد، به بخش‌های دیده نشده‌ای از زندگی این مؤلف فرهیخته پرداختند.
اولویت زندگی
در آغاز، دکتر باریس مجنونیان برادر استاد، به ذکر خاطراتی از کار بی پایان ایشان پرداخت. کارهایی که به خواست خودشان در اولویت زندگیشان بودند. دانشجویان، تحقیق، ترجمه، تألیف و در یک کلام برای کاری که عاشقش بود زندگی می‌کرد.
کتابی برای همه
سپس مهندس بهرام زهزاد از دوستان و همکاران ایشان با معرفی مجموعه 3 جلدی مجنونیان، افسوس خورد که چرا چنین مجموعه سترگی دیده نشده و صرفاً در کتابخانه‌های سازمان محیط‌زیست آن هم در تعداد اندک خاک می‌خورد. وی ضمن بیان تلاش‌های بی پایان مجنونیان برای نگارش و جمع آوری مطالب کتاب‌هایش، گمنامی و مورد استفاده قرار نگرفتن آنها را کفر نعمتی خسران آور دانست.
محیط‌زیست، یک مسئله اجتماعی
در بخش دیگری از نشست، دکتر افشین دانه کار دانشجوی سابق مجنونیان، که بعدها در کسوت همکار استاد بود به‌بیان خاطراتی از ایشان پرداخت. وی که بخشی از تحصیلاتش را در دانشگاه گرگان گذرانده‌بود و واحدهای صبح تا عصر استاد مجنونیان را به یاد داشت، به توانایی شگرف این مرد در تدریس و عشق بی پایانش به دانشجویان اشاره کرد. هم چنین معتقد بود که هنریک مجنونیان، نه یک فرد که یک مکتب فکری بود. مکتبی که به‌جای اولویت گذاشتن تعهد بر تخصص، تخصص با عشق را جان مایه تمامی آثارش قرار داد و به شاگردانش نیز آموخت. دانه کار ضمن بیان جنبه‌های مختلف تحقیقات میدانی ایشان در حوزه حفاظت محیط‌زیست ایران، پیشنهاد کرد که سال‌مرگ این استاد پیش‌کسوت، “روز معلم محیط‌زیست” نام گذاری شود و هرساله در این روز جایزه ویژه مجنونیان به افراد واجد شرایط تقدیم شود تا شاید به این شیوه بتوان راه و نام هنریک مجنونیان را گرامی داشت.
زبان فارسی در خدمت محیط‌زیست
در ادامه سعید یلقی که افتخار تلمذ مکتب مجنونیان را داشت از آق‌قلا گرگان به این شب دعوت شده و به ایراد سخنرانی پرداخت. وی ضمن بیان جنبه‌های تخصصی ایشان، به کلاس‌های درس متفاوت او اشاره کرد. کلاس‌هایی که پس از پایان ساعت در مسیر دانشگاه تا محل اقامت ایشان با همراهی دانشجویان و پاسخ گویی گرم و بی دریغ ایشان همراه بود. او به تلفن همیشه در دسترس استاد برای دانشجویانش اشاره کرد. دکتر … شیوه خاص مجنونیان برای نگارش را نوآوری بی بدیل‌ی در حوزه محیط‌زیست می‌دانست. استفاده از واژگان پارسی نظیر رهیافت، بوم آورد و چشم‌انداز در موضوعات تخصصی، نشان از عرق و آگاهی ایشان به ایران و زبانش بود. موضوعی که توسط شاگرد دیگر استاد، حمیدرضا حیدری نیز بیان شد.
ایرانیان ارمنی؛ نه ارمنیان!
عباس محمدی دبیر انجمن کوهنوردان ایران، به نقش برجسته ایرانیان ارمنی در علوم و فنون مختلف اشاره کرد. این فعال حوزه کوهستان به محتوای غنی که مجنونیان در اثر مطالعات پر شمارش راجع به کوهستان‌های ایران داشت پرداخت و به بهره بردن از این محتوا در مسیر ملی کردن دماوند اذعان داشت. محمدی ضمن اشاره به آثار مجنونیان در حوزه حفاظت از کوهستان، انرژی و استمرار پایان‌ناپذیر استاد را در تألیف و نشر کتاب حتی در سال‌های پایانی عمر و بیماری بی‌نظیر می‌دانست. دبیر انجمن کوهنوردان ایران به کیش پرستش سنگ و الفت دیر پای ارمنیان نسبت به کوهستان اشاره کرد و معتقد بود که شاید این علاقه و پشتکار هنریک از نیاکانش به ارث برده شده‌است.
دانشنامه بی‌نشان
در لحظات پایانی مراسم یکی از حضار که از همکاران قدیم دکتر هنریک مجنونیان بود به روی صحنه آمد و از دانشنامه محیط‌زیست مجنونیان گفت. دانشنامه‌ای مختص نوجوانان که 16 سال نگارش و تدوینش زمان برد. اثری سترگ در 6 جلد، که متأسفانه عمر مجنونیان به چاپ 2 جلدش کفاف داد. این همکار و دوست قدیمی مجنونیان، بیان کرد که این دانشنامه یک اثر ملی، ماحصل تلاش 200 نفر از متخصصین حوزه‌های مختلف بود و برای هر مدخل، استاد آن حوزه نظر می‌داد، اما متأسفانه علی رغم آماده بودن 4 جلد مابقی، اقدام و اهتمامی جهت چاپ و انتشارش از سوی سازمان محیط‌زیست و ارگان‌های ذی‌ربط دیده نشده است.