بزرگنمایی:

باقر پرهام مترجم و پژوهشگر فلسفه در زمستان ١٣١٣ متولد شد. پدرش آتش‌نشان “شرکت نفت انگلیس و ایران” بود که بعد به “شرکت ملی نفت ایران” تبدیل شد. او تحصیلات خود را ابتدا از مکتب شروع کرد و در ادامه، تحصیلات ابتدایی را در دبستان سیروس رودبار گذراند. پس از دبیرستان به تهران رفت تا برای شرکت در امتحان ورودی دانشسرای‌عالی آماده شود. او در رشته فلسفه و علوم تربیتی پذیرفته شد و در سال‌های 1335 تا پاییز 1338، در دانشسرای عالی تحصیل کرد. پس از دریافت لیسانس در رشته‌ی فلسفه و علوم تربیتی، برای اجرای تعهد دبیری به کاشان رفت و در دبیرستان‌های آن شهر مشغول تدریس شد.  پرهام در سال 1346 بورس تحصیلی دولت فرانسه را دریافت کرد. اوایل پاییز سال 1967 به پاریس اعزام شد و در رشته جامعه‌شناسی برای دوره‌ی دکترا ثبت‌نام کرد. اما مدتی بعد بورسیه را رها کرد و به ایران بازگشت. در آغاز سال تحصیلی 1350 با یک بورس تحصیلی دیگر مجدداً عازم پاریس شد و در مدرسه عالی مطالعات علوم‌اجتماعی پاریس ثبت نام کرد. آلن تورن استاد راهنمایش بود. پس از بیست‌وشش ماه از رساله دکترایش با موضوع «بازسازی مناطق زلزله‌زده فردوس» دفاع کرد و در مقابل هیئت‌داوران دانشگاه دکارت پاریس در اواسط زمستان 1352 با اخذ درجه ”بسیار خوب” تحصیلاتش را به پایان رساند و به ایران بازگشت.  شورای استادان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران تصویب کرد که او به سمت استادیار جامعه‌شناسی در آنجا منصوب شود. درخواست دانشکده برای کسب موافقت به شورای دانشگاه تهران فرستاده شد. دانشگاه نیز موافقت کرد، ولی ساواک با انتصاب او در آن سمت مخالفت کرد. سرانجام وی در پائیز1356 از خدمت در دستگاه دولتی باز نشسته شد.  او یکی از اساتید پیشکسوت در زمینه ترجمه کتاب و مقاله‌های علمی و سیاسی بود که در زمینه پژوهشگری نیز فعالیت داشت. او در مصاحبه‌ای درباره‌ی انگیزه‌اش از رفتن به دنبال ترجمه چنین گفته بود: نخست به دلیل کمبود کتاب‌های مرجع برای مطالعه، بویژه دانشجویان در رشته‌های فلسفه و علوم انسانی و اجتماعی. من خودم در دوران تحصیل در دانشسرای عالی، طعم تلخ این کمبود را چشیده بودم، و نمی‌خواستم نسل‌های بعدی نیز همین مشکل را داشته باشند. دلیل دوم، ضرورت شناساندن روش علمی و فلسفی جهان پیشرفتۀ غرب در کار تالیف و گزارش مطلب در قالب کتاب و نوشته به فارسی‌زبانان و کوشش در جهت تغییر ماهوی نثر فارسی بود که این کار هم از راه ارائه نمونه‌های برجستۀ آثار غربیان از طریق ترجمه به فارسی میسر بود. سرانجام، اهمیت آثار فلسفی و علمی غربیان در زمینۀ علوم انسانی و اجتماعی است که به اعتلای فرهنگی جامعه ما کمک خواهد کرد.  از ترجمه‌های پرهام می‌توان از جمله سه اثر معروف هگل، «گروندریسه (مبانی نقد اقتصاد سیاسی)» کارل مارکس و کتاب «مطالعاتی درباره‌ طبقات اجتماعی» نوشته ژرژ گورویچ و «حقوق طبیعی و تاریخ» لئو اشتراوس نام برد.  همچنین از تالیفات او می‌توان به کتاب‌های «جامعه و دولت»، «باهم‎نگری و یکتانگری» و «با نگاه فروسی مبانی نقد خرد سیاسی در ایران» اشاره کرد.  پرهام از بهترین مترجم‌های متونِ دشوار و مهم به زبانِ فارسی بود. که سرانجام شنبه 7 خرداد در سن 88 سالگی در کالیفرنیای آمریکا درگذشت.

حامد نامجو