صفحه آخر

"زن زندگی آزادی"، شعاری که از شهریور ۱۴۰۱ تبدیل به مانیفستی برای آزادی خواهان ایرانی شده است. حقیقتِ در پس این عبارت نشان از ظلم و تبعیضی به درازای زیست اجتماعی و فردی زن در ایران دارد و محدود به عمر چهار دهه ای انقلاب ۵۷ نیست؛ شاید بتوان گفت از زمانی که برای "منزل" و نه "زن" اندرونی می ساختند و به صدیقه دولت آبادی در کوی و برزن برای تلاش هایش جهت آموزش زنان، سنگ می زدند.

راستی کدام گفتمان فلسفی و اخلاقی و مردمشناسانه‌ای، نسبت شرافت را با حدود گریستن و خندیدن ترسیم می‌کند؟ آن مرز مجسم وظیفه در هنگامه‌ی التهابی عمومی، برای تعیین سوگ و سرور کجاست؟ و عزیمت به حالی خوش و در عین‌حال شرافتمندانه، با عبور از رنج‌هایی که ما را اسیر و بی‌عمل و ناامید می‌کنند، آیا در تعارض است؟

مقاومت مدنی نافرمانی مدنی اعتراضات انقلابی شورش

سوسیال‌دموکراسی از سویی بخاطر ماهیتِ همبستگی‌محور و برابری‌طلبانه‌اش، و از سوی دیگر بخاطر تأکید بر ارزش محوریِ محیط‌زیست، اقتضا می‌کند که جهانی بیندیشد و جهانی عمل کند.

به عنوان یک کنشگر سیاسی و مدنیِ دهه پنجاه، اعلام می‌کنم که به یقین هشدار تکان‌دهنده‌ی شما از هیچ جان بیدار و آگاهی پنهان نماند. شنیدیم و دیدیم که گستاخی و جسارت ایستادن در برابر آنچه به شما تحمیل می‌گردد را دارید.

بس سخیف، ننگین و شوم است ... فرقی نمی‌کند تن‌اش، مورد ضرب و شتم ماموران قرارگرفته باشد یا نباشد

به زبان خودمانی خدمت شما عرض کنیم که خیلی از روزهای سیاسی آدم‌ها در ایران، خودمانی نیست و مملوِ از حرف‌های مگوست. از همین‌رو، کشیدن تمام معرکه‌های سیاسی به گفت‌وشنودهای همگانی و عموما مجازی امروز، اگر نگوییم به ابتذال کشیدن است، دستکم فروکاستنِ مفاهیم عمیق یا پیچیده است. سیاست، امریست لایه‌لایه که افراد درگیر با آن، به نسبت عمر و انرژی و وقتی که صرف هر لایه از آن کرده‌اند از مناسبات و اقتضائات آن به شناختی رسیده‌اند.

پاکسازی فساد مانند نظافت پله هاست، باید از بالاترین پله آغاز کرد

«تیم برتون» اگر آنی‌ست که خودش را در آثارش به ما معرفی می‌کند، به احتمال زیاد از دستکاری داستانش از ما نخواهد رنجید. کدام داستان؟

در فرایند تعمیم، ذهن ما بر اساس دانسته‌ها و تجارب پیشین، ویژگی‌های مشترک پدیده‌ها را کشف و درک می‌کند و می‌تواند در شناخت و تفسیر و پیش‌بینی یک پدیده از دانسته‌ها و تحلیل خود از پدیده‌های مشابه بهره بگیرد. ذهن ما این کار را بر اساس تحلیل مشابهت‌های چندین پدیده مجزا، انجام می‌دهد. نوعی ساده‌سازی که امکان تفکر سطح بالا را به ما می‌دهد.

هرگاه «الف»، «ب» را وادار به انجام کاری کند، که «ب» در غیر اینصورت انجام نمی‌داد، اینجا قدرت اِعمال شده است. البته «الف» می‌تواند به روش‌های مختلفی بر «ب» تأثیر بگذارد. این تفاوت همان چهره‌های متفاوت از قدرت است.

در دنیای سیاست و هرآنچه به اسم دنیای سیاست می‌شناسم: من چه می‌خواهم؟ و چرا آن را می‌خواهم؟

چنانچه از ما ‌بپرسند که کنشگران سیاسی چه کسانی هستند، پاسخ ما چیست؟ افرادی که در رشته علوم سیاسی تحصیل کردند؟ افرادی که در انتخابات، نظر ما را نسبت به نامزد الف یا ب، تغییر می‌دهند؟ مسئولانی که تصمیمات سیاسی می‌گیرند؟ یا شهروندان علاقه‌مندی که در خصوص مسائل سیاسی اظهارنظر و اعلام موضع می‌کنند؟ در حقیقت، کنشگران سیاسی افرادی هستند که به‌طور منظم با برنامه‌ریزی و به‌صورت هدفمند، وارد فعالیت‌های سیاسی می‌شوند.

در مقدمه شاید لازم باشد دو عبارت را مروری کنیم. (NGO) یا سازمان غیردولتی که در اسناد بالادستی ایران به سمن (سازمان مردم نهاد) برگردانده شده، بدیهی است در این برگردان، از اهمیت غیردولتی بودن آن کاسته‌اند.

معمولاً افراد غیرسیاسی، اطلاعات و شناخت دقیقی از دسته‌بندی‌های رایج در سیاست و متصدیان سیاسی ندارند. مثلاً بسیاری از مردم گمان می‌کنند که اصلاح‌طلبان و اصولگرایان، درواقع دو حزب در کشور هستند. درحالی‌که این‌ها دو جریان سیاسی محسوب می‌شوند و تعداد زیادی حزب در هر کدام از این جریان‌ها مشغول فعالیت هستند.

شاید کمتر شنیده باشید، اما یکی از انتظارات رایجی که متقاضیان عضویت در احزاب، از تشکیلات مربوطه دارند، شغل‌یابی است! آری. بسیاری از مراجعینِ تشکل‌های سیاسی که از بیکاری رنج می‌برند یا شغل ثابتی ندارند، به احزاب برای عضویت مراجعه می‌کنند و با گذشت زمان از آن‌ها انتظار فراهم‌کردن شغلی ثابت دارند.

چرا بیشتر مردم و یا با کمی اغراق، همه مردم از سیاست نفرت دارن؟ یا چرا سیاست رو یک پدیده کثیف و فاسد می‌دونن؟ این احساس و یا باور رایج، علت‌های مختلفی داره که به نظر می‌رسه، یکی از این علت‌ها، نوع تعریف و شناخت مردم از سیاست باشه. درک و شناختِ ما از سیاست، گاهی به یک افسون‌زدایی جدی نیاز داره.

سیاست یک واقعیت لازم و ضروری است که واقعیاتش، آن را برای جامعه نامحبوب جلوه می‌دهد؛ اما درک اهمیت و شناخت هرچه بیشتر مناسبات آن، می‌تواند جامعه را با آن آشتی بدهد.

اگر کمی اهل اخبار سیاسی باشین. یعنی اینترنت و سایت‌ها رو، به دنبال خبرهای سیاسی جستجو کنین، متوجه میشید که در کشور ما تعداد زیادی حزب وجود داره. حتی خیلی از اونها علیرغم اینکه دو مسیر کاملاً متفاوت سیاسی رو پیش میرن، اسامی خیلی مشابه با همی دارند و ما رو به اشتباه میندازن.

خیلی از مردم گمان دارن که سیاست هیچ ربطی به اونها نداره و میتونن بدون توجه به سیاست زندگی کنن. اما آیا این برداشت‌ها از سیاست و سیاسیون، درست و دقیقه؟

قبلاً یادآوری کردیم که پیش از نقد کردنِ هر پدیده‌ای، اون رو بشناسیم. حالا مقصود ما در این یادداشت، نگاه به مشارکته. مدام واژه مشارکت را در مقالات، سخنرانی‌ها، دروس دانشگاهی و برنامه‌های کشور می‌بینیم و می‌شنویم. اما مشارکت در معنای اجتماعی یعنی چی؟

وقتی از مردم در مورد حزب می‌پرسیم، معمولا با انبوهی از پاسخ‌های نادقیق، نادرست، مبهم روبرو می‌شیم، حتی گاهی همراه با واکنش‌های منفی و نچسب مخاطب. آن بخش از جامعه هم که کمی بیشتر با سیاست درگیر می‌شه. مثلا اخبار و وقایع سیاسی رو از منابع رسمی‌تر دنبال می‌کنه، برداشتی بسیار نارسا از حزب و عضویت در حزب داره.

بین سخنرانی‌های کارشناسان و اندیشمندان یا بین خطوط روزنامه‌ها و متون کتاب‌ها با کلمه‌ی سوسیال دموکراسی برخورد کرده‌ایم. ترجمه‌ی لغت به لغت آن به فارسی، همان مردم‌سالاری اجتماعی است. بسیاری از مردم، سوسیال‌دموکرات‌ها را با سوسیالیست‌ها یا حتی با کمونیست‌ها اشتباه می‌گیرند. درحالی‌که سوسیال‌دموکراسی، از ویژگی‌های بسیار متفاوتی برخوردار است که هدف و شعار و مسیر آن را کاملاً جدا می‌کند.